نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز

مطالعه با کیفیت موضوعی است که باید مورد توجه دانش آموزان دوره اول و دوم دبیرستان قرار بگیرد. کیفیت مطالعه موضوعی است که به عوامل مختلفی بستگی دارد. خواب و تغذیه و محیط مطالعه و ورزش عواملی هستند که بر کیفیت مناسب مطالعه تاثیر می گذارند. از این رو در این مقاله قصد داریم تا به نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز افراد بپردازیم.

در مطالعه باید دو بعد مورد توجه قرار بگیرد. یکی کیفیت مطالعه و دیگری کمیت مطالعه است. آنچه مهم است کیفیت مطالعه است درست که میزان مطالعه نیز باید قابل توجه باشد اما در ابتدا داوطلبان باید روی کیفیت مطالعه خود تمرکز کنند و سپس سعی کنند این کیفیت را در ابعاد گسترده تر ادامه دهند.

در مقالات قبلی راجع به نقش خواب در تمرکز و یادگیری صحبت کرده ایم. از این رو در این مقاله به نقش موثر ورزش و تغذیه دانش آموزان در بهبود تمرکز مطالعه می پردازیم.

تمرکز به چه معنا است؟

تمرکز در مطالعه یعنی تمامی حواس پنج گانه فرد بر روی یک موضوع باید. یعنی زمانی که شما در حال مطالعه یک مطلب هستید، چشمان ما همان مطلب را ببیند، گوش هایتان صداهای اطراف را نشوند. حس لامسه خطوط مطلب را لمس کند. صحبت در حین مطالعه ممنوع است و به هیچ بویی در اطراف توجه نکنید. این معنای واقعی تمرکز در مطالعه است.

حال تمامی تمرینات و توصیه ها برای بهبود عملکرد حواس پنج گانه است و اینکه عوامل حواسپرتی از ما دوری کند. برای همین موضوع است که نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز دانش آموزان موثر است.

مطالعه بدون تمرکز زمانی است که دانش اموز در حین مطالعه به محیط اطراف خود نیز توجه داشته باشد و علاوه بر مطالعه مطلب مورد نظر، ذهن در حال پردازش اطلاعات دیگری نیز باشد.

رسیدن به تمرکز 100% مسلما کاری دشوار و حتی غیر ممکن است. اما نکته مورد نظر در این است که بتوانید تمرکز خود را بهبود ببخشید و به نسبت قبل آن را بیشتر کنید. تمرکز 100 در زمان مطالعه نیاز به تمرینات مستمر و طولانی دارد.

عوامل موثر در بهبود تمرکز

برای تقویت کیفیت مطالعه و بهبود تمرکز در دانش آموزان علاوه بر تمرینات تمرکز، سبک زندگی نیز تاثیر به سزایی دارد. در اصل تا زمانی که خواب، تغذیه و ورزش منظم در سبک زندگی فرد قرار نگیرد، تمرینات تمرکز نمی تواند موثر واقع شود. از این رو مهم ترین عوامل در بهبود تمرکز حین مطالعه، ورزش و تغذیه می باشد که ما در ادامه راجع به نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز دانش آموزان در حین مطالعه صحبت خواهیم کرد.

1) نقش ورزش در بهبود تمرکز

ورزش و فعالیت جسمانی موجب ترشح هورمون های مختلف در بدن می شود. برای همین می تواند در بهبود تمرکز موثر باشد. ورزش کمک می کند که تمامی اندام های بدن شما هماهنگ با هم باشد. از این رو در بهبود تمرکز می تواند موثر عمل کند. ورزش موجب افزایش دقت در افراد می شود، سطح انرژی را بالا می برد و همین امر در بهبود تمرکز و افزایش کیفیت مطالعه موثر است.

برای آنکه بتوانید نقش ورزش را در زندگی روزانه خود مشاهده کنید، لازم نیست که حتما به کلاس های ورزشی بروید و یا در رشته های بدنسازی ثبت نام کنید. فقط کافی است تا روزانه 30 دقیقه در منزل یا برقصید و یا با یک آهنگ شاد حرکات نرمشی انجام دهید. در اصل نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز، به هورمون هایی که ترشح می شود، بستگی دارد. یعنی هدف از ورزش روزانه و تغذیه اصولی کمک به ترشح هورمون های مختلف بدن است که در تقویت حواس پنج گانه و تمرکز موثر است.

2) تغذیه و افزایش تمرکز

تغذیه نیز در بهبود تمرکز بسیار موثر است. تغذیه اصولی باعث رساندن مواد مغذی مورد نیاز به سلول های مغزی می شود و سلول های مغزی را تقویت می کند. همین امر موجب می شود که مدیریت همزمان حواس پنچ گانه کار ساده تری به نظر برسد. برای همین داشتن یک برنامه غذایی اصولی برای دانش آموزان ضروری است.

از آنجایی که خیلی از مواد غذایی موجب سردی مغز می شود. در اصل باید توصیه کرد که چه دانش آموزان چه مواد غذایی را نباید مصرف کنند. لیست برخی از مواد غذایی که موجب می شود تمرکز کمتر شود عبارتند از :

• لبنیات
• چای
• چیپس و پفک
• نوشابه
• مواد غذایی چرب
• نان لواش
• بیسکوییت و انواع کیک ها

لیست بالا خوراکی های بود که موجب کندی عملکرد مغز و در نهایت افت تمرکز می شود. چرا که مواد غذایی با طبع سرد و یا مضر هستند. مثلا چای طبع سرد دارد و حتما باید همگام با خرما و مویز نوشیده شود. یا در چای خود دارچین و نبات بریزید و طبع آن را گرم کنید. لبنیات نیز طبع سردی دارد و باید با یک ماده مغذی با طبع گرم مخلوط شود. اما خوراکی هایی که برای بهبود تمرکز می تواند موثر باشد عبارتند از :

• مغزها و خشکبار
• شیره انگور
• قرص های ویتامین خانواده B
• مواد غذایی با طبع گرم
• سبزیجات
• حداقل روزانه دو واحد میوه
• قهوه و شکلات
• نوشیدن 8 لیوان آب در طول روز

این خوراکی ها می تواند موجب تقویت سلول های مغزی شود و در افزایش تمرکز در حین مطالعه موثر عمل کند. حال علاوه بر آموزش نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز، باید خاطر نشان کرد که برای تقویت تمرکز تمریناتی نیز وجود دارد که در کنار رعایت سبک سالم زندگی می تواند موثر باشد.

نکته قابل توجه در این است که تمرینات تمرکز بدون ورزش و تغذیه و خواب کافی اصلا مفید نیست و نمی تواند موجب بهبود کیفیت مغز شود.

تمرینات افزایش تمرکز

همانطور که گفته شد نقش ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز قابل چشم پوشی نیست اما در کنار رعایت اصول بالا استفاده از تمرینات تمرکز نیز می تواند مفید واقع شود. این تمرین ها شامل:

1) شمارش معکوس اعداد

این تمرین به این صورت است که در اوقات فراغت خود از عدد 1000 با مضرب 3 به صورت معکوس و ذهنی شروع به شمارش می کنید. مثلا 1000/ 997/ 994 و … این کار به تجمع حواس پنج گانه در یک نقطه بسیار کمک می کند.

2) آب کردن آب برفی

این تمرین نیز نقشی شبیه ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز دارد. به این صورت که شب ها موقع خواب چشمان خود را ببندید و یک آدم برفی را تصور کنید حال سعی کنید که آن را در عرض ده دقیقه آرام آرام آب کنید و به جزییات آن خود توجه کنید. این تمرین نیز یکی از تمرینات موثر و جهانی برای بهبود تمرکز در حین مطالعه می باشد.

3) استفاده از حواس پنج گانه

در هر کاری در طول روز از همه حواس خود استفاده کنید. یعنی وقتی دارید یک سیب را میل می کنید، در ابتدا خوب به آن توجه کنید سپس خوب آن را بو کنید و با دستان خود آن را لمس کنید و سعی کنید مزه آن را خوب به خاطر بسپارید. حتی صدای قرچ قرچ خوردن آن را به گوش بسپارید.

این تمرین را در کوچک ترین کارهای روزمره خود به کار بگیرید. این روند بسیار به بهبود تمرکز شما کمک می کند.

4) تخلیه هیجانی

شب ها قبل از خواب تمامی افکار روزانه خود را یادداشت کنید. تمرین تخلیه هیجانی نقشی شبیه ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز دانش آموزان دارد. در این تکنیک فرد تمامی مواردی که موجب پرش فکر می شود را روی کاغذ تخلیه می کند و از بروز افکار مزاحم در طول روز جلوگیری می کند.

5) کمک از یک مشاور

اگر حتی ورزش و تغذیه در بهبود تمرکز شما موثر نبود و تمرینات فوق نیز نتوانست مفید واقع شود، مشکل شما باید ریشه یابی شود و در این صورت استفاده از یک مشاور روانشناس متخصص می تواند مفید باشد که گروه آموزشی قدم اول با افتخار در کنار شما است.